رسانه نوا – انور براهم، آهنگساز و عود نوازِ تونسی از دهۀ ۱۹۸۰ تا به امروز با بداههنوازان جز همکاری کرده است. اما اولین آلبومهای او در کمپانی ایسی ام با عنوان «برزخ» (۱۹۹۱) و Conte de l’Incroyable Amour (1992) [داستان عشق باورنکردنی] مشخصا موسیقی سنتی عربی هستند. همکاریهای او با موزیسینهای جز، که با آلبوم «مادر» (همکاری با یان گاربارک، نوازندۀ ساکسیفون و شوکت حسین، طبلنواز) در سال ۱۹۹۴ و «تیمار» در سال ۱۹۹۷ (همکاری با دیو هالند نوازنده بیس و جان شورمن، نوازندۀ ساکسیفون) آغاز شد، تلفیق کاملتری از این دو سنت است. آلبوم مقامات این رویکرد را بسط میدهد به این ترتیب که موسیقی عربیِ براهم را به گروهی با مناسبات جز میآورد. (آلبوم خمس، محصول سال ۱۹۹۵ هم یک گروه از سازهای ریتمیک جز داشت اما به لحاظ سبکی آنسامبل بزرگ متفاوتی با آکاردئون بود.)
کلمه «مقامات» در عنوانِ این اثر اشاره دارد به سیستم مودهای ملودیکی که در موسیقی عربی وجود دارد. براهم خود را موزیسین جز نمیداند اما نقاط مشترک زیادی با جَزنوازان دارد. قطعۀ Opening Day با سولوی عود آغاز میشود، بعد هالند با ساز باسش به او میپیوندد و در نهایت جک دجانت، نوازندۀ درامز [که سازش تم اثر را میسازد] وارد میشود. چند دقیقۀ بعد جنگو بیتس (از گروه Loose Tues که در گروه Earthworks بیل بروفورد هم حضور داشت)، نوازندۀ پیانو با نوایی ملایم وارد میشود و عود به او پاسخ میدهد. قطعۀ La Nuit تقریبا یک دوئت پیانو-عود است (رویکردی که در La Passante هم تکرار میشود). سولوی لطیف بیتس قطعه را به سمت یک سولوی بهیادماندنی باس و یک تم جدید هدایت میکند.
قطعۀ «باهیا» یکی از دو نوای قدیمیتری است که در این آلبوم دوباره میشنویم. این قطعه یک تم بهیادماندی دارد و دوئتی پرانرژی از درام و عود در انتها؛ جایی که فضا برای رهاشدنِ دجانت که در سایر اوقاتِ آلبوم مهار شده است فراهم میشود. قطعۀ The Unrecovered Road To Al-Sham» [جادۀ بیبازگشت به شام] شاهد دیگری است بر این مدعا که بیتس انتخاب بسیار مناسبی برای نشستن روی صندلی پیانو بوده است. او به تنهایی قطعه را آغاز میکند، سولوی عود مسیر او را ادامه میدهد و بخش ریتمیک تنها برای چند دقیقۀ آخر وارد میشود. قطعۀ «Unexpected Outcome» آلبوم را با همان دوئتِ آغازین باس-عود پایان میبخشد. وقتی سازهای ریتمیک به سازهای اصلی میپیوندند صدای آواز ناشناسی هم وجود دارد – درست مثل قطعۀ Bom Dia Rio (که حدس میزنم براهم باشد) – و البته یک سولوی مطول پیانو روی ومپ هم شنیده میشود و در انتها عود براهم نیز به آنها میپیوندد. این یک پایان پر انرژی برای مجموعهای از قطعات با طیف عاطفی گسترده است.
این اثر نزدیکترین آلبوم به موسیقی جز در کارنامۀ براهم است اما در عین حال هنوز هم حاوی دیدگاه شخصی اوست و با کمک گروهی از نوازندگان همدل با براهم تولید شده است. هالند در این آلبوم همان شایستگی را نشان میدهد که یک بار در تیمار نشان داده بود. بعلاوه او و دجانت در گروهی از سازهای ریتمیک همکاری طولانی مدتی داشتهاند و در نتیجه در این اثر به سادگی یکدیگر را همراهی میکنند. نوازندگی دجانت در مقابل عود که ساز لطیفتری است با موفقیت در دینامیک اثر تعادل ایجاد کرده است. و بیتس که اولین آلبومش در کمپانی ایسیام (Study Of Touch) براهم را متقاعد به همکاری با او کرده است، در میان این گروه در نقش یک مکمل تمام و کمال ظاهر میشود و نوازندگی خلاقانه و زیبای او قطعات براهم را جابهجا تزئین میکند.
دیدگاه شما